20 zł, Chrzest Polski - Banknot kolekcjonerski - 1050. rocznica Chrztu Polski, 2016

Producent: PWPW - Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych

ID: 3138

Stan
zachowania banknotu: UNC

Emitent: NBP

Nominał: 20
zł

Nakład:
do 35.000 szt.

Wymiary: 144
x 77 mm

Producent: PWPW
S.A. - Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A.

Projektant
banknotu: Krystian Michalczuk

Autorzy rytów: Przemysław
Krajewski i Krystian Michalczuk

Cena
emisyjna: 75 zł

Data emisji banknotu: 12.04.2016
r.

W zestawie: banknot
kolekcjonerski umieszczony w oryginalnym
etui NBP z opisem banknotu, oddzielony
przezroczystą, zabezpieczającą folią, folder emisyjny.

Nowość - ósmy w
historii polskiej numizmatyki

banknot kolekcjonerski

1050.
rocnica Chrztu Polski

W 1050. rocznicę Chrztu Polski Narodowy Bank Polski wyemituje banknot
kolekcjonerski o nominale 20 zł. W centralnej części strony przedniej
przedstawiono stylizowane portrety Mieszka I i Dobrawy; na odwrocie
przedstawiono wizerunek katedry gnieźnieńskiej.

Nakład banknotu to tylko 35 tysięcy sztuk!

Na stronie przedniej banknotu umieszczono przedstawiono stylizowane portrety Mieszka
I i Dobrawy.

Na stronie odwrotnej znajduje się wizerunek
katedry gnieźnieńskiej.

Pozostałe
banknoty NBP są dostępne pod następującymi linkami:

50
zł, Banknot kolekcjonerski - Papież Jan Paweł II (1920-2005), 2006

20
zł, Banknot kolekcjonerski - 200. rocznica urodzin Juliusza
Słowackiego (1809-1849), 2009

10
zł, Banknot kolekcjonerski - 90. rocznica odzyskania niepodległości,
2008

20
zł, Banknot kolekcjonerski - 200. rocznica urodzin Fryderyka Chopina
(1810-1849), 2010

20
zł, Banknot kolekcjonerski - 100. rocznica uzyskania Nagrody Nobla
przez Marię
Skłodowską-Curie, 2011

20 zł,
Banknot kolekcjonerski polimerowy - 100. rocznica utworzenia Legionów
Polskich, 2014

Na zlecenie NBP banknoty wyprodukowała Polska Wytwórnia Papierów
Wartościowych S.A. Wszystkie monety i banknoty emitowane przez NBP są
prawnym środkiem płatniczym w Polsce.

*****

Chrzest Polski

  
1050 lat temu na
polskiej
ziemi został postawiony krzyż, a książę Mieszko I przyjął chrzest.
Chrzcielnica
Mieszka I stała się symboliczną kolebką rodzącego się narodu i znakiem
budującym jego tożsamość. Konsekwencje tego wydarzenia najdobitniej
wyraził kard.
Stefan Wyszyński, mówiąc o „narodzie ochrzczonych”, o „chrzcie narodu",
a
co za tym idzie o chrzcie Polski. Zostaliśmy wówczas wprowadzeni w nowy
świat,
który wyraził się przez nową kulturę, nowe instytucje, struktury i
zapisy
prawne, przenikające do życia politycznego, gospodarczego, społecznego
i
kulturowego.

  
Osobą, która podczas tego
procesu miała niebagatelny wpływ na
Mieszka I była bez wątpienia jego
czeska małżonka Dobrawa. To od niej książę
uczył się zasad wiary. Możemy ją
nazwać matką chrzestną Polski. Nic zatem
dziwnego, że na przedniej stronie banknotu wydanego z okazji 1050.
rocznicy
chrztu Polski pojawiają się podobizny
książęcej pary, oczywiście w
graficznej
wersji Jana Matejki, prosto z jego pocztu królów i książąt
polskich. Nad głową
Dobrawy widnieje jeleń pośród wici roślinnej, który jako żywo wyskoczył
z
bordiury drzwi gnieźnieńskich. To starochrześcijański wróg węży, który
czując
nadchodzącą starość, własnym oddechem wyciąga gada z nory, a gdy
zostaje
ukąszony i czuje jad rozchodzący się po ciele, wówczas pije źródlaną
wodę,
linieje ze starej sierści, młodnieje i odradza się do nowego życia. Symbolika
jest tu aż nadto oczywista: woda, która ocala - to woda chrzcielna,
która daje
nowe życie; jeleń - to chrześcijanin  odrodzony
mocą chrztu. Przy lewym ramieniu Mieszka I widnieje stauroteka lednicka
(relikwiarz w kształcie krzyża) sprowadzona do Polski prawdopodobnie
przez
Ottona III, jeden z najstarszych artefaktów chrześcijańskich na naszych
ziemiach - niemal pamiętający rok 966. Ta sama stauroteka pojawia się
jako
zabezpieczenie w ultrafiolecie.

  
Przechodząc na
odwrotną stronę banknotu widzimy
katedrę gnieźnieńską. W jej obecnej gotycko-barokowej szacie. To świątynia
wyjątkowa w dziejach naszego narodu. Swoją genezą sięga do X
stulecia, jest spadkobierczynią
kościołów budowanych przez Mieszka I i Bolesława Chrobrego. W
przeszłości była
aulą koronacyjną królów polskich i miejscem wielu znaczących wydarzeń
historycznych, m.in. słynnego zjazdu
gnieźnieńskiego w 1000 roku, kiedy to cesarz
Otton III przybył do grobu św. Wojciecha. Owocem tego wydarzenia było
powstanie
pierwszej polskiej metropolii w Gnieźnie, a w dalszej perspektywie
wzrost
znaczenia Polski na arenie międzynarodowej i koronacja królewska.
Zrozumiałe
jest zatem określanie katedry gnieźnieńskiej mianem: Mater Ecclesiarum
Poloniae, czyli Matki Kościołów
Polski. Plan tej przesławnej świątyni pojawia
się również jako jedno z zabezpieczeń banknotu, tzw. recto-verso. Obok
katedry,
po jej wschodniej stronie, widnieje kielich królewski, zwany również
trzemeszeńskim, wykonany około 1190 roku ze srebra repusowanego i
grawerowanego, w znacznej części złoconego. Posiada on bardzo
rozbudowaną
ikonografię zaczerpniętą głównie z Ksiąg Królewskich Starego Testamentu
(stąd
jedna z jego nazw). Stopę i czaszę pokrywają sceny przedstawiające
dzieje
Izraela. Na banknocie, czasza kielicha dumnie prezentuje Natana i Joaba
koronujących
Dawida na króla. Wszystkie zilustrowane na kielichu wydarzenia ukazują
idealny obraz
społeczeństwa chrześcijańskiego, realizującego harmonijną współpracę
władzy
świeckiej i kościelnej. Obok czaszy kielicha pośród wici roślinnej
rodem z
drzwi gnieźnieńskich ukrywa się paw. Według starożytnych jego mięso
nigdy nie
gnije, a rozłożony ogon jest wizerunkiem nieba. Dlatego też paw stał
się symbolem
nieśmiertelności i życia wiecznego, do którego wchodzi się przez
sakrament
chrztu. Zatem przedstawiona na
banknocie symbolika przywołuje czasy chrztu Polski
- wydarzenia przełomowego w naszych dziejach. Przypomina o jego
teologicznym
wymiarze, ale także o jego politycznych, społecznych i kulturowych
konsekwencjach.
 
Źródło:
NBP oraz ks.
Jarosław Bogacz Konserwator Diecezjalny Archidiecezji Gnieźnieńskiej